Four Months Three Weeks Two Days

“4 tháng 3 tuần 2 ngày” là tựa đề của câu chuyện xảy ra chỉ trong một ngày, nhưng đó không phải là một ngày bình thường trong đời của cô sinh viên tóc vàng Otilia.

Cùng với bạn thân Gabita tại ký túc xá một trường kỹ thuật, Otilia đã trãi qua những khoảnh khắc bực dọc, lo sợ, ngốc nghếch, tủi nhục và tuyệt vọng, để rồi đến cuối phim, họ chỉ muốn quên phắt tất cả mọi chuyện chuyện kinh hoàng giáng xuống đầu họ.

Người xem lúc đầu cứ ngỡ cả hai đang chuẩn bị một chuyến dã ngoại khi Gabita thu xếp hành trang vào ba lô, nào là khăn trãi nhựa, bông gòn, bàn chãi đánh răng… Cô thậm chí còn nhờ Otilia đi mua thêm ít vật dụng. Ở Rumani cuối thập niên 80 chắc cũng không khác với ở Việt Nam cùng thời điểm gì mấy. Hầu hết nhu yếu phẩm rất khan hiếm tại cửa hàng quốc doanh nhưng đầy dẫy ngoài chợ trời. Nhân tiện, Otilia ghé qua một tiệm tạp hóa “chui” trong ký túc xá để mua thuốc lá, xà phòng và vài thứ khác…

Nhưng sau khi gặp bạn trai ở trường và miễn cưỡng chấp nhận lời mời đến nhà chiều nay để dự lễ sinh nhật của mẹ anh, Otilia lại đi thẳng đến khách sạn để thu xếp phòng cho Gabita. Chưa kịp hiểu ra mối liên quan giữa ba lô đầy vật dụng cá nhân Gabita đã chuẩn bị sẵn và vụ nhận phòng khách sạn thì người bạn thân tận tụy xông xáo của cô đã bị khước từ bởi cô nhân viên khách sạn hách dịch với những câu hỏi đại loại như chứng minh nhân dân đâu, đặt phòng hồi nào sao không thấy tên, làm nghề gì, sinh viên hả, sao sinh viên không ở trong ký túc xá đi… Otilia cũng đối mặt với thái độ tương tự ở khách sạn kế tiếp. Tuy nhiên may mắn là họ còn phòng; chỉ có điều phòng lớn hơn và phải thuê nhiều ngày hơn mới được. Otilia trả thêm tiền, cộng thêm gói Kent hậu tạ - chuyện thường ngày ở huyện!

Theo kế hoạch sắp đặt sẵn, cô đến chỗ hẹn gặp một người đàn ông tên Bebe. Cái tên thì nghe rất là … hồn nhiên sơ sinh, nhưng diện mạo và tính cách của người này thì hoàn toàn tương phản, mặt mũi lạnh như tiền, nói năng thì lúc thật nhỏ nhẹ lúc đầy hăm dọa theo nhịp của tình huống. Thật tình người xem cũng chưa biết chuyện gì đang xảy ra, chỉ biết trên đường đi, Bebe dừng lại ở một tòa nhà cũ kỷ, nói chuyện như ra lệnh với một cụ già ngồi thui thủi trên ghế đá, chừng như thể gã ta là giám đốc chung cư hay đại loại như vậy (cũng cần nhớ rằng thời ấy ngoài đầy tớ nhân dân, tư nhân khó lòng điều hành khách sạn hay nhà trọ). Trên đường đi, Bebe tiếp tục màn tra tấn thính giác bằng cách trách móc đủ điều về vụ không thực hiện đúng thỏa thuận thuê phòng, gặp người… Xách chiếc va li nâu theo Otilia vào khách sạn, Bebe hậm hực đi thẳng lên lầu sau một hồi cả hai bị nhân viên khách sạn tiếp tục hạch sách về nhân thân. Khách hàng thời đó hình như là nghi phạm chứ không phải là thượng đế thì phải!

Đến mãi tận khi Bebe bắt đầu nói chuyện với cả hai cô trong phòng, người xem mới hiểu rõ ngọn ngành. Số là Gabita “lỡ dại”, và thuê Bebe … phá thai!

Cũng xin đề cập một chút về tình hình “sinh nở” tại Rumani vào năm 1987, thời điểm của câu chuyện trong phim. Theo Nghị Định 770 do lãnh tụ đảng Cộng Sản Ceaușescu ban hành vào năm 1967, việc phá thai và kế hoạch hoá sinh đẻ bị xem là phạm luật, không phải vì lý do luân thường đạo lý, mà vì nhà cầm quyền quyết định dân số Rumani phải gia tăng từ 23 triệu lên 30 triệu, với niềm tin “sắt đá” vào sự tăng trưởng kinh tế cũng như phát triển nông nghiệp quốc gia, hoặc Ceaușescu cần có nhiều thần dân hơn để ca tụng tài lãnh đạo của mình! Những gì xảy ra tiếp sau đó là cả một sự điên rồ có tổ chức nhắm vào việc biến phụ nữ thành những chiếc máy đẻ con. Những người quyết chí ở vậy hay không có con sau độ tuổi 25 phải nộp thuế “độc thân”. Hàng ngàn phụ nữ phải chết thảm hay bị thương tật vĩnh viễn do phá thai ngoài luồng. Sẩy thai cũng bị điều tra và những nạn nhân tội nghiệp đó lại bị đối xử như tội phạm! Phụ nữ đi làm bị buộc khám thai tại công sở, để hễ có thay đổi gì trong cơ thể là được báo cáo và theo dõi. Nhiều phụ nữ không thực hiện được những gì mình muốn làm phải sinh con để rồi ruồng bỏ chúng, và Rumani khét tiếng về những trại mồ côi kinh hoàng nơi trẻ con vô thừa nhận bị bỏ đói hay mang mầm bệnh do thiết bị y tế không được tẩy trùng đủ tốt.

Quay trở lại bộ phim… Hóa ra Gabita nói dối như cuội. Trên thực tế, nữ sinh viên đẹp gái nhưng thiếu bản lãnh này đã quên không gọi điện đặt phòng trước, không nói đúng về chi phí lần đầu làm chuyện ấy cho Otilia nghe, và đặc biệt nghiêm trọng là khai man với gã bậm trợn có cái tên Bebe bé bỏng về thời gian mang thai. Cô bảo là hai tháng, nhưng thực tế thì đã lâu như … tựa đề của bộ phim! Vấn đề ở chỗ, nếu hai tháng thì khá nhẹ tội trong trường hợp bị chính quyền phát hiện, còn bốn tháng trở lên thì ngồi tù rục xương. Thế là Bebe có cớ để ra giá khác: tiền thì vẫn lấy, nhưng phải thêm luôn vụ ấy, từ cả hai cô, mới chịu… Đây là một trong những trường đoạn cao trào của bộ phim, và từ ngữ không thể diễn tả hết sự kinh hòang của nó. Bạn cần phải xem để cảm nhận thật sự…

Bebe trở lại từ phòng vệ sinh với khuôn mặt thỏa mãn, và tiến lại chiếc vali. Đó là một vật thể hình chữ nhậ xác xơ với một ít vật dụng y tế thô sơ, có cả một con dao nhíp mà Otilia đã lén lục cất, phòng trường hợp… Cái hay của những người làm phim là họ không cần sử dụng tí hiệu quả đặc biệt nào hết, ngay cả âm nhạc, từ đầu đến cuối. Và ống kính quay thường được đặt cố định ghi lại hình ảnh nhân vật vào ra lui tới, cười vui khóc hận, như một nhân chứng im lặng âm thầm theo dõi những hệ lụy của một chế độ nghiệt ngã.

Ta nghe và thấy Bebe đeo bao tay y tế vào, trãi lên bàn hai miếng gạc mỏng hắn xé vụng về bằng tay. Đổ chút cồn vào miếng bông gòn, Bebe lau sạch chiếc ống màu nâu nhạt dài vài tấc và xách kim tiêm cùng vài ống chứa dung dịch tới chiếc giường, nơi Gabita nằm đợi trong âu lo, người chỉ khoác chiếc áo cô mặc tới từ ký túc xá. Bebe vừa cắt bỏ đầu ống dung dịch vừa trả lời câu hỏi của Gabita về chất liệu bên trong: “Nước.” Gã tra kim vào ống chích và rút nước, hất mặt bảo Otilia mang ống dây màu nâu lại. Bebe nhíu mày quan sát kỹ khi xoay ống vào đúng vị trí trong lúc Gabita nấc nhẹ tỏ vẻ đau đớn. Vừa bơm nước vào ống dây, Bebe vừa hướng dẫn những gì cần phải làm khi mọi chuyện trót lọt, có thể là vài giờ, mà cũng có thể là vài buổi, miễn là Gabita nằm yên một chỗ. “Nhớ là đừng chôn mấy chỗ chó đào được nhé. Gói gọn lại, bắt xe buýt, tới một nhà cao tầng, lên tầng 10 rồi quẳng nó xuống máng rác. Hiểu chưa?” Bebe nói với Otilia…

Câu chuyện còn dài, và sự kinh hoàng còn khốc liệt, chờ người xem cảm nhận…
​
So với bộ phim này, thì “The Lives of Others”, về tình cảnh của Đông Đức dưới sự quản thúc của Stasi, cũng không sánh bằng về sự trần trụi và mức độ tàn khốc.

“4 tháng 3 tuần 2 ngày” đoạt giải Cành Cọ Vàng 2007. IMDB 7.9/10, Rotten Tomatoes 96% và Metacritic, trang điểm phim khó tính nhất, 97%.
​
Link phim & phụ đề Việt: http://www.hdvietnam.com/threads/chinh-kich-tam-ly-4-months-3-weeks-and-2-days-2007-1080p-bluray-x264-lap-4-thang-3-tuan-va-2-ngay.1336520/#post-9433040