Yi Yi

“Yi Yi” bắt đầu bằng đám cưới và kết thúc với đám tang; ở giữa hai thái cực đó là tai nạn đột quỵ, sự chào đời, tự sát hụt và án mạng. Những tưởng đó là những ngòi nổ cần thiết cho quả bom kịch tính thường được kích hoạt trên màn ảnh Á Châu. Nhưng Edward Yang đã không làm vậy; ông sử dụng chúng như những thang âm chủ đạo cho ‘bài hát thiên nga cuối cùng’ của mình về những sự thật không được thổ lộ và phần đời sống không được chia sẻ, về những thăng trầm của sự hiện hữu thường nhật của một gia đình trong xã hội đương đại. Đây là bộ phim cuối cùng ông thực hiện trước khi qua đời vào năm 2007.
“Yi Yi” dài 173 phút, vậy mà thời gian tưởng như trôi nhanh trong khi xem phim, nhất là chẳng có chút hành động, bạo lực hay tình dục nào cả, cũng không có hiệu quả đặc biệt, ngoại trừ những góc quay hình tinh tế. Có lẽ là sự xuất hiện đậm đặc của nhân vật và diễn xuất nhập vai đã hoàn toàn lôi cuốn người xem, và họ không có cảm giác như mình đang xem một diễn viên. Mọi thứ dường rất thật và tự nhiên như cuộc sống đang diễn ra…
Đó có thể là bất kỳ gia đình trung lưu nào cư ngụ tại một chung cư chọc trời ở Đài Bắc. Trong “Yi Yi”, cả ba thế hệ chung sống trong căn hộ khá tiện nghi. Nhân vật chính, NJ, kinh doanh ngành điện tử đang trong mùa thất bác. Anh sống với Mẫn Mẫn và nhạc mẫu, cùng Đình Đình con gái đang học cấp 3 và Dương Dương con trai 8 tuổi. Câu chuyện mở đầu bằng đám cưới của A Đề, em vợ, với chút rắc rối nho nhỏ là cô dâu bụng bầu đã lớn và bạn gái cũ tìm tận nơi gây chuyện. Những khoảnh khắc náo nhiệt với lễ nghi rình rang đậm chất Á Đông có thể mang lại nụ cười trên môi người xem, ngay cả khi NJ tình cờ chạm trán tình đầu 30 năm gặp lại tại thang máy, hay lúc cô bỏ đi rồi quay phắt lại gặng hỏi về nguyên cớ anh đã biến cô thành trò hề trong lễ cưới khi xưa chỉ có cô dâu…
Chỉ khi người lớn tuổi nhất bị đột quỵ thì khủng hoảng mới bắt đầu và mọi người tự vấn lại đời mình. Mang người mẹ chìm sâu trong hôn mê về nhà, Mẫn Mẫn cũng như các thành viên khác được khuyến khích nói chuyện hàng ngày với bệnh nhân với chút hy vọng phép lạ sẽ xảy ra. Cô bị trầm cảm nặng khi phát hiện ra mình chẳng có gì để nói với mẹ; cả cuộc sống cho tới phút này chỉ là sự hiện hữu trống rỗng, như thể mọi hoạt động đã được thiết lập để tự vận hành. Thế là cô quyết định tìm giải thoát ở chốn thiền hành, tạm từ bỏ gia đình và công việc. Chồng cô, NJ, cũng không khá hơn mấy. Đang giữa lúc công chuyện làm ăn không suông sẻ, giờ lại phải một mình với những lo toan trong nhà, lại thêm nỗi cám dỗ của mối tình xưa luôn rình rập, NJ tự hỏi anh đã làm gì với cuộc đời của mình. Ngồi bên giường người bệnh như trong buồng xưng tội, anh thú nhận những chao đảo và hoài nghi đang diễn ra trong tâm trí. Cô bé Đình Đình ngoan ngoãn cũng đang day dứt về chuyện đã gián tiếp gây ra tai nạn cho bà do xao nhãng phần việc nhà của mình. Thêm vào đó cô bé cũng đang gặp rắc rối lớn trong lần đầu nếm thử trái cấm - phải lòng người yêu của bạn thân nhất trong vai chim xanh đưa thư…
Cậu con trai út Dương Dương chính là điểm sáng duy nhất trong không gian đang mịt mù của gia đình họ Giản. Khi cả nhà chụp hình đám cưới, cậu bị các cô bé đằng sau thi nhau ký đầu, giựt tóc, búng tai rồi giả tảng. Dương Dương sau đó tự hỏi liệu phải chăng ta chỉ có thể thấy được phân nửa sự thật, trước mặt ta, chứ không phải sau lưng ta. Nhưng thắc mắc khó trả lời của cậu bé cũng chính là cốt lõi của bộ phim, chi phối toàn bộ hành vi và chọn lựa của các nhân vật – điều gì đã tạo nên cách ta nhìn nhận sự việc, đâu là giới hạn của nó, và phải giải quyết những giới hạn đó như thế nào.
Những thành viên trong gia đình đều lần lượt có cách xử lý của mình. Không thể nói là thành công hay thất bại, nhưng vấn đề là mọi người đã đối mặt với những vấn đề bằng chọn lựa của riêng mình. Dương Dương cũng vậy; với chiếc camera cha tặng, cậu đã chụp … phần gáy của mọi người, vì đó là những gì ta không thể thấy, cũng như sự thật luôn có mặt thứ hai của nó…

IMDB: 8.1/10
Rotten Tomatoes: 96%

Link phim & phụ đề Việt: ​http://www.hdvietnam.com/threads/tam-ly-a-one-and-a-two-yi-yi-2000-720p-bluray-dd2-0-x264-internal-nhat-nhat.1318439/

Dương Dương đi học về lúc bà cậu mất, và trước đó cậu cũng chưa một lần ngồi bên giường nói chuyện với ngoại. Cậu lẳng lặng ngồi vào bàn và hi hoáy viết… Vào hôm cuối cùng, trước linh cửu của ngoại, Dương Dương mở tập vở và đọc rõ to: “… Bà ơi, những chuyện cháu không biết còn nhiều quá. Bà biết sau này lớn, cháu muốn làm gì không ạ? Cháu muốn trở thành người sẽ nói cho mọi người những chuyện họ không biết, cho họ thấy những điều mà họ chưa thấy được. Cháu nghĩ nếu làm như vậy ngày nào cũng sẽ rất vui. Không chừng một ngày nào đó, cháu sẽ biết rốt cuộc bà đã đi đến nơi nào. Đến lúc đó, cháu có thể nói với mọi người và bảo mọi người đến thăm bà được không ạ?...”